Yaz aylarının gelmesiyle birlikte doğa yürüyüşleri, piknikler ve açık hava aktiviteleri artarken bazı gizli tehlikeler de kendini göstermeye başlar. Bu tehditlerden biri de kene ısırıklarıdır. Küçük ve sessiz olmalarına rağmen taşıdıkları hastalıklar nedeniyle oldukça ciddi sağlık problemlerine yol açabilirler. Peki, kene ısırığı neden bu kadar önemlidir? Kimler risk altında? Isırıldığınızda ne yapmalısınız? Tüm bu soruların yanıtlarını sizin için derledik.

Kene Nedir ve Nerelerde Bulunur?

Kene; genellikle ormanlık alanlarda, çalılıklarda, yüksek otların ve hayvanların üzerinde yaşayan, kan emerek beslenen parazit canlılardır. En çok ilkbahar ve yaz aylarında aktiftirler. İnsanlara ve hayvanlara tutunarak kan yoluyla bazı tehlikeli hastalıkları bulaştırabilirler.

Fiziksel olarak keneler küçük, oval ve yassı gövdeli canlılardır. Boyutları birkaç milimetre ile 1 cm arasında değişebilir. Ancak kan emdikçe vücutları şişer ve belirginleşir. Renkleri türüne göre açık kahverengi, gri, siyah veya kırmızımsı olabilir. Genellikle sekiz bacaklıdırlar ve örümcekgiller familyasına aittirler. Ağız kısımları, deriye tutunmalarını ve kan emmelerini sağlayacak şekilde iğne gibidir.

Birçok kişi kenenin vücuda yapıştığını fark etmeyebilir. Çünkü ısırıkları genellikle acı vermez, kaşıntı yapmaz ve sessizce gelişir. Bu nedenle doğa gezilerinden sonra dikkatli bir vücut kontrolü şarttır.

Kene Isırığı ile Bulaşabilen Hastalıklar

• Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA): Türkiye’de özellikle İç Anadolu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde görülür. Belirtileri arasında yüksek ateş, kas ağrısı, baş ağrısı, mide bulantısı ve ilerleyen dönemlerde kanamalar yer alır.
• Lyme Hastalığı: Daha çok Avrupa ve Amerika’da yaygındır. Eklem ağrıları, yorgunluk, ateş ve “boğa gözü” şeklinde döküntü ile kendini belli eder.
• Tularemi, Ehrlichiosis ve Babesiosis gibi başka bakteriyel ya da parazitik enfeksiyonlar da keneler aracılığıyla bulaşabilir.

Kene Isırığı Nasıl Fark Edilir?

Kene ısırığı genellikle ağrısızdır; bu yüzden kişi farkında bile olmayabilir. Ancak bazı durumlarda:

• Ciltte sertlik
• Kızarıklık ve şişlik
• Isırılan bölgede küçük bir kene görülebilir

Keneler vücutta genellikle diz arkası, koltuk altı, kasık, kulak arkası ve saçlı deri gibi yumuşak ve sıcak bölgeleri tercih eder.

Kene Isırığında Ne Yapmalı?

1. Soğukkanlılığınızı koruyun: Panik yapmayın. Kenenin üzerine alkol, kolonya, yağ, deterjan vb. kimyasallar dökmeyin.
2. Kene vücutta ise dokunmayın: Bir sağlık kuruluşuna giderek profesyonel olarak çıkarılmasını sağlayın.
3. Kene çıkarıldıktan sonra izlem: Kenenin çıkarıldığı tarihten itibaren 10 gün boyunca kendinizi gözlemleyin. Ateş, halsizlik, baş ağrısı, mide bulantısı, kas ağrısı gibi şikayetler gelişirse derhal bir sağlık kuruluşuna başvurun.
4. Kendiniz çıkarmanız gerekiyorsa: Uygun bir pens veya kene çıkarma aparatı ile dik bir şekilde, sağa sola hareket ettirmeden yavaşça çekilerek çıkarılmalıdır. Ardından bölge antiseptik bir solüsyonla temizlenmelidir.

Kene Isırıklarından Korunma Yolları

• Uzun kıyafetler giyin. Doğa yürüyüşlerinde açık renkli ve uzun kollu giysiler tercih edin. Pantolon paçalarınızı çorap içine sokun.
• Kene koruyucu spreyler kullanın.
• Açık alanlarda yere oturmayın, çıplak ayakla yürümeyin.
• Vücut kontrolü mutlaka yapın. Özellikle çocukların saçlı derisi ve kulak arkası dahil titizlikle kontrol edilmelidir.

Son Söz: Doğayı Sev, Önlemini Al

Keneler doğanın bir parçası; ancak bizler için görünmeyen ama ciddi sağlık sorunlarına yol açabilecek canlılardır. Bilinçli olmak, korunmak ve kene ile temas halinde profesyonel yardım almak hayat kurtarıcı olabilir. Güvenliğiniz için bir adım, sağlığınız için büyük bir adımdır.