Kalça Protezi Nedir? Kimlere Uygulanır? Ameliyat Sonrası Süreç, Ameliyat Sonrası Pansuman, Ameliyat sonrası Dikiş Alma, Yara Bakımı, Mobilizasyon ve Rehabilitasyon

Kalça protezi, kalça eklemindeki kıkırdak yapının ileri düzeyde hasara uğraması sonucunda şiddetli ağrı, hareket kısıtlılığı ve yaşam kalitesinde ciddi bozulma yaşayan hastalarda uygulanan cerrahi bir tedavi yöntemidir. Ameliyatta, hasarlı eklem yüzeyleri çıkarılarak yerine biyouyumlu (titanyum, kobalt-krom, seramik, yüksek yoğunluklu polietilen) materyallerden üretilmiş yapay eklem komponentleri yerleştirilir.

Kaçla protezi ameliyatının temel hedefleri:

. Ağrıyı azaltmak veya tamamen yok etmek

. Yrme ve hareket kapasitesini artırmak

. Günlük yaşam aktivitelerini bağımsız şekilde yapabilmeyi sağlamak

. Hayat klitsni yükseltmek

Kalça Protezi Kimlere Önerilir?

Aşağıdaki klinik ve radyolojik bulguların bulunduğu hastalarda protez ameliyatı ortopedi hekimi tarafından değerlendirilir.

Endikasyonlar:

İleri osteoartrit (kireçlenme): Eklem aralığının ciddi derecede daralması, hareket sırasında kemik sürtünmesi.

Travma sonrası kalça kırığı: Özellikle femur boyun krklrıda eklem bütünlüğünün bozulması.

Avasküler nekroz: Kalça eklemine kan akmnn azalmasıyla kemik ölümün gelişmsi

Romatoid artrit- inflamatuar eklem hastalıkları: Eklem ypsnn bozulması ve kalıcı fonksiyon kabyı

Doğumsal kalça çıkığı (DDH) sonrası deformasyon: Yıllar içinde ilerleyen eklem hasarı

Şiddetli ağrı ve fonksiyonel kayıp: Merdiven inip çıkamama, uzun süre yürüyememe, gece ağrısı

İlaç, fizik tedavi, eklem içi enjeksiyon veya yardımcı cihazlar artık fayda sağlamıyorsa hekim tarafından cerrahi seçenek gündeme gelebilir.

Kalça Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Ameliyat steril amlythane koşullarında, ortopedi cerrahları tarafından genel veya spinal anstzi altında gerçekleştirilir. Operasyon süresi ortalama 1-2 saat arasıdır.

Ameliyat süreci:

1.Hasarlı eklem yplrnın çıkarılmsı

2. Protez komponentlerinin uygun açı ve ölçüde yerleştirilmesi

3. Eklem stabilitesinin kontrolü

4. Kanama kntrlü

5. Steril kapatıcı pansuman uygulanması

Kalça Protezi Ameliyat Sonrası İyileşme ve Mobilizasyon Süreci

Kalça prtzi amaleliyat sonrası doğru mobilizasyon, rehabilitasyon ve yara bakımı, pansumanı, doğru zamanda dikiş alma protez ömrünü ve iyileşme performansını doğrudan belirler.

İlk 24-48 Saat

. Hasta çoğu zaman ameliyattan 6-24 saat sonra fizik teavi eşliğinde ayağa kaldırlır.

. Kan pıhtılaşma rskini azaltmak için erken mobilizasyon çok önemlidir.

. Solunum egzersizleri ve balon şişrme gibi teknikler önerilir.

. Yara bölgesi steril şkilde kapatılır ve pansuman takibi başlar.

Pansuman- Evde Pansuman ve Yara Bakımı

Pansuman sıklığı: Genellikle 2-3 günde bir, cerrahi bölgnin durumuna göre

Dikişlerin alınması: Ortalama 10-14. Gün

Duş: Cerrahın önerisine göre çoğunlukla dikişler alındıktan sonra

Enfeksiyon kontrolü: Kızarıklık, akıntı, kötü koku, ateş, artan ağrı halinde değerlendirme gerekir.

Evde Pansumanın Önemi

Ev ortamında steril koşllarn sağlanması her zaman mümkün olmayabilir. Bu nedenle evde pansuman, evde yara bakımı, evde dikiş alınması hastaya konfor sağlar.

Kalça Protezi Sonrası Mobilzayon ve Fizik Tedavi

Doğru mobilizayon protezin başarısında kritik br etkndir.

Dikkat edilmesi gerekenler

. İlk 6 hafta bacak bacak üstüne atılmamalıdır.

. Ani dönme, eğilme ve öne fazla bükülme hareketlerinden kaçınlmalıdr.

. Tuvalet yükseltici, yürüteç veya baston önerilebilir.

. Yatış pozisyonu bacakların arasına yastık konularak yan yatış kullanılabilir.

. İlk haftalarda uzun süre oturmaktan kaçınılmalıdır.

. Ayağa kalkarken ve otururken yavaş ve kontrollü hareket edilmelidir.

Egzersizler

Ayak bileği pompaları: Kan dolaşımını artrrk pıhtı riskini azaltmak

Quadriceps izometrik kasma: Kas gücünü korumak

Yatakta kaydırmalı yürüme çalışmaları: Eklem hareket açıklını artırmak

Yürüteç/ baston ile kontrollü yürüyüş: Doğru yük taşma eğitmi

Sıkça Sorulan Sorular

Kalça protezi ameliyatı ağrılı mıdır?

• İlk günlerde ağrı olabilir ancak tıbbi tedavilerle kontrol altına alınır. Zamanla ağrı belirgin şekilde azalır.

  Ne zaman araba kullanabilirim?

• Genellikle 6- 8 hafta sonrası, doktor onayıyla

Ne zaman merdiven çıkabilirim

• Genellikle 2-3 haftadan sonra fizik tedavi desteğiyle

Spor yapabilir miyim?

• Yüzme ve yürüyüş gibi düşük etkili sporlar önerilir.

Evde pansuman yaptırmalı mııym?

• İyilleşmenin en kritik kısmı yara bakım, pansuman sürecidir. Steril koşulların sağlanması enfeksiyon riskini ciddi şekilde azaltır.

SONUÇ

 Ankara’nın Bağlıca, Çayyolu, Ümitköy, Koru, Yaşamkent gibi çok  bölgesinde, kalça protezi sonrası hastaneden taburcu olduktan sonra; evde pansuman, evde dikiş alma gibi uygulamara ihtiyaç duymaktadır.

Bu yazı,ameliyat sonrası bakım, ameliyat sonrası evde pansuman,dikiş alam, evde serum, evde enjeksiyon, yatak yarası bakımı, evde pansuman gibi Bağlıca-Çayyolu- Ümitköy- Koru- Yaşamkent gibi Ankara’nın pek çok bölgesinde araştırılan konular hakkında bilgilendirme amaçlıdır.